Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας
Προβολή νέων
Έκθεση της ΑΔΙΠ για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης 2010-2011
Έκθεση της ΑΔΙΠ για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης 2010-2011
Μετά την από 4/8/2011 υποβολή της Έκθεσης για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, σύμφωνα με το Ν. 3374/2005, στον Πρόεδρο της Βουλής και την Υπουργό Παιδείας, Δ.Β.Μ. & Θ., η Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας μας κοινοποίησεαντίγραφο της Έκθεσης σε ηλεκτρονική μορφή για την ενημέρωση των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας του ΕΚΠΑ.
Η έκθεση της ΑΔΙΠ, αναδεικνύει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το πολύ σημαντικό έργο που συντελείται στα Ελληνικά Πανεπιστήμια και ΤΕΙ αποδεικνύοντας περίτρανα τις ευθύνες της Πολιτείας για μια σειρά δυσλειτουργιών και χρόνιων προβλημάτων που βιώνει το Ελληνικό Πανεπιστήμιο.
Μερικά από τα ενδιαφέροντα σημεία της έκθεσης είναι τα εξής:
(α) Σχετικά με το ΕΚΠΑ: Παρουσιάζει την πρόοδο που έχει πραγματοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο μας στην υλοποίηση της αξιολόγησης. Πιστοποιεί ότι το ΕΚΠΑ έχει ολοκληρώσει σε μεγάλο βαθμό την διαδικασία εσωτερικής αξιολόγησης, αφού έχουν κατατεθεί 22 έκθέσεις τμημάτων επί συνόλου 32 τμημάτων. Ανάλογη επίδοση έχει το Αριστοτέλειο Θεσσαλονίκης με 29 εκθέσεις επί συνόλου 42 τμημάτων.
(β) Προγράμματα Σπουδών: Θετικά κρίνει τα προγράμματα σπουδών, καθώς και το διδακτικό και ερευνητικό έργο σε πανεπιστήμια και τεχνολογικά ιδρύματα η Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ) στην ετήσια έκθεσή της, από την οποία, ωστόσο, δεν λείπουν οι αρνητικές αναφορές για τον κομματισμό στις φοιτητικές παρατάξεις, το μεγάλο αριθμό φοιτητών και τις αντιστοιχίες που παρατηρούνται ανάμεσα στο αντικείμενο σπουδών και τα επαγγελματικά δικαιώματα που απορρέουν από αυτό.
Η ΑΔΙΠ κρίνει από ικανοποιητικά έως πολύ καλά, τα προγράμματα σπουδών περισσότερων από τα μισά τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ, «ορισμένα μάλιστα εφάμιλλα της αριστείας», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.
Στα υπόλοιπα τμήματα, πάντως, παρατηρούνται ασαφείς στόχοι του προγράμματος σπουδών, προγράμματα προπτυχιακών σπουδών με αντικείμενα που αφορούν μεταπτυχιακά προγράμματα ειδίκευσης, προγράμματα που συνδυάζουν περισσότερες από μια γνωστικές περιοχές, υπερβολικά μεγάλο αριθμό απαιτούμενων μαθημάτων για λήψη πτυχίου, αλλά και μεγάλο αριθμό κατευθύνσεων.
(γ) Εξωτερική Αξιολόγηση: Δυστυχώς και με ευθύνη σε μεγάλο βαθμό της πολιτείας καθυστερεί η ολοκλήρωση της εξωτερικής αξιολόγησης η οποία είναι κρίσιμη για τη χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων απότο ΕΣΠΑ.
Ειδικότερα η ΑΔΙΠ αναφέρει χαρακτηριστικά στην έκθεσή της:«Οι εξωτερικές αξιολογήσεις των Τμημάτων Α.Ε.Ι. θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τις 31/12/2012, ειδάλλως θα απενταχθούν 1,150 δισ ευρώ από το ΕΣΠΑ για την Ανώτατη Εκπαίδευση, τα οποία θα πρέπει να επιστραφούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Σύμφωνα με την έκθεση της ΑΔΙΠ το υπ. Παιδείας κατέβαλε αποζημίωση μειωμένη κατά το ήμισυ σε σχέση με την αρχική εγκεκριμένη (300 ευρώ ανά εβδομάδα/αξιολόγησης αντί των 600 ευρώ), για την οποία είχαν ενημερωθεί προκαταβολικά τα μέλη των Επιτροπών Εξωτερικής Αξιολόγησης.
Οι ανωτέρω δυσλειτουργίες είχαν ως αποτέλεσμα να υποστεί πλήγμα η αξιοπιστία της Αρχής έναντι των εξωτερικών αξιολογητών, δηλαδή έναντι Καθηγητών των ξένων Πανεπιστημίων υψηλού επιστημονικού κύρους, γεγονός το οποίο είχε αρνητική επίδραση στην προθυμία πολλών επιστημόνων να συνδράμουν την Αρχή συμμετέχοντας στις Επιτροπές Εξωτερικής Αξιολόγησης που συντονίζει η ΑΔΙΠ. . Σημειωτέον ότι οι εμπειρογνώμονες εργάζονται 6 ημέρες στην Ελλάδα χωρίς να λαμβάνουν αμοιβή, αλλά μόνο καταβολή των εξόδων τους εκ των υστέρων για τα εισιτήρια μετάβασης στην Ελλάδα και επιστροφής, για τα ξενοδοχεία όπου διαμένουν και την ημερήσια σίτιση τους, πράγμα που αμφισβήτησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους
(δ) Ερευνητικό Έργο Πανεπιστημίων:
Το ερευνητικό έργο, κρίνεται «πολύ αξιόλογο», σε σχέση με την χαμηλή χρηματοδότηση και τα περισσότερα μέλη του διδακτικού προσωπικού «υψηλού επιστημονικού επιπέδου με καλή κατάρτιση και πολλές δημοσιεύσεις αλλά και με λιγότερα διπλώματα ευρεσιτεχνίας». Σε αυτό το σημείο επισημαίνεται ότι στα ελληνικά πανεπιστήμια δεν υπάρχει η κουλτούρα και οι μηχανισμοί υποστήριξης για την κατοχύρωση των ευρεσιτεχνιών.
(ε) Προβλήματα – Δυσλειτουργίες:
Η ΑΔΙΠ κάνει ιδιαίτερη αναφορά στις γνωστές παθογένειες του εκπαιδευτικού συστήματος, όπως είναι η εισαγωγή φοιτητών σε τμήματα που δεν είναι της κύριας επιλογής τους, το χαμηλό επίπεδο φοιτητών λόγω αδυναμιών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το σύστημα εισαγωγής που επιβάλλει τη στείρα αποστήθιση, τον σημαντικό αριθμό φοιτητών που δεν ενδιαφέρονται επαρκώς για τις σπουδές τους, καθώς και η υπέρμετρη παρουσία των κομματικών οργανώσεων εντός των ΑΕΙ, με αρνητικές συνέπειες στην ακαδημαϊκή ζωή (καταλήψεις, κατάλυση του ασύλου, μείωση του χρόνου εκπαίδευσης). «Η έντονη παρέμβαση των πολιτικών κομμάτων, μέσων των νεολαιών τους, στην καθημερινή λειτουργία των ΑΕΙ, έχει οδηγήσει συχνά σε φαινόμενα διαλυτικά την εκπαιδευτική διαδικασία», επισημαίνεται.
Η ΑΔΙΠ παρατηρεί, εξ άλλου, ότι μολονότι το σύνολο των εισαγόμενων φοιτητών είναι πολύ μεγάλο, παράλληλα παρατηρούνται ελλείψεις σε επιμέρους γνωστικά πεδία, όπου εξακολουθούν να υπάρχουν ανάγκες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα ο αριθμός ιατρών ανά 1.000 κατοίκους είναι πολύ μεγαλύτερος των υπόλοιπων χωρών της Ευρώπης και η χώρα μας εξακολουθεί να παράγει από τους μεγαλύτερους αριθμούς γιατρών στην Ευρώπη, ενώ συγχρόνως παράγει πολύ μικρό αριθμό υποστηρικτικού νοσηλευτικού προσωπικού.
Παρατηρείται, επίσης, ότι το ετήσιο κόστος ανά φοιτητή, μεταξύ ομοειδών πανεπιστημίων, «δείχνει» μεγάλες διαφορές και προτείνεται η χρηματοδότηση των ΑΕΙ να γίνει με βάση το μέσο κόστος ανά φοιτητή πλήρους φοίτησης. Ζητείται ακόμη ο περιορισμός των εισακτέων σε «κορεσμένα τμήματα».
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα διαθέτει το μεγαλύτερο αριθμό φυσικών ανά 1.000 κατοίκους και από τους μεγαλύτερους αριθμούς σε γιατρούς και δικηγόρους, ενώ χαρακτηριστικά παραδείγματα της αντιστοιχίας σπουδών – επαγγελματικών δικαιωμάτων είναι ότι οι απόφοιτοι του τμήματος Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας αναγνωρίζονται μόνο ως φιλόλογοι ή ότι οι απόφοιτοι της Σχολής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών δεν έχουν δικαίωμα εγγραφής στο οικονομικό επιμελητήριο σε αντίθεση με τους συναδέλφους τους από το ίδιο τμήμα του πανεπιστημίου Πειραιά.
Η σχέση μεταξύ των ΑΕΙ και της Πολιτείας χαρακτηρίζεται τέλος μη αποδοτική, από την Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση, «διότι δεν βασίζεται σε κανόνες λειτουργίας που να υποστηρίζουν την ποιότητα».
(στ) Προτάσεις Βελτίωσης. Μεταξύ των άλλων προτείνεται:
-Εναν από τους τρόπους αντιμετώπισης είναι ο περιορισμός του αριθμό των εισακτέων σε Τμήματα «κορεσμένων» γνωστικών πεδίων
-Για τους φοιτητές με χαμηλά οικογενειακά εισοδήματα Θα πρέπει να ληφθεί σχετική πρόνοια στήριξης τους όταν εισάγονται σε Α.Ε.Ι. εκτός της περιοχής κατοικίας τους
-Να συμπτυχτούν κατά το δυνατόν τα διάσπαρτα Τμήματα του ιδίου Α.Ε.Ι. Τα Α.Ε.Ι. αυτά θα πρέπει να προσφέρουν προγράμματα σπουδών αναγκαία για την ανάπτυξη της χώρας .